ISSN 1897-2284

 
 
 
  Spis treści
:. Aktualności
:. Kultura
:. Sport
:. Felietony
:. Nasze rozmowy
:. Kronika policyjna
Redakcja
:. Kontakt e-mail
Partnerzy:
 
„Przeciwko kilku myślom... co nie nowe”2007-11-10  08:32:56
Kategoria: Kultura

W holu Zamku Książąt Pomorskich w Słupsku można oglądać nową wystawę czasową „Przeciwko kilku myślom... co nie nowe. Procesy krajowców za kontakty z paryską »Kulturą«”. Ekspozycja została przygotowana przez OBEP w Gdańsku i BEP w Warszawie. Po raz pierwszy została ona otwarta w Gdańsku 26 maja 2006 roku w ramach obchodów Roku Jerzego Giedroycia organizowanych przez Instytut Pamięci Narodowej. Wystawa prezentuje najważniejsze procesy Polaków za współpracę z Jerzym Giedroyciem i paryską „Kulturą”, które miały miejsce w kraju za rządów Władysława Gomułki w latach 1956-1970.

Jej celem jest ukazanie oddziaływania paryskiej „Kultury” na kraj wolnym słowem, co stało się jednym z podstawowych założeń linii politycznej Giedroycia i Zespołu Instytutu Literackiego. Postawy tej części powojennego uchodźctwa, dla której istotne były kontakty krajowe, z punktu widzenia władz PRL stanowiły zagrożenie dla systemu komunistycznego w Polsce i stąd przeciwko paryskiej „Kulturze” skierowano aparat bezpieczeństwa.

Na ekspozycji zaprezentowano 33 plansze ukazujące realia tamtej epoki: wzmożoną cenzurę wobec paryskiej „Kultury”, konfiskaty wydawnictw Instytutu przysyłanych do Polski, represje władz rękoma bezpieki wobec „ośrodka wolnej myśli” w kraju. Przedstawione zostały także sylwetki redaktora paryskiej „Kultury” i jego najbliższych współpracowników oraz stosunek tego środowiska wobec przemian nad Wisłą, począwszy od „odwilży” po wydarzenia z 1968, poszukiwanie kontaktów krajowych i nawiązywanie relacji z Klubem Krzywego Koła - pomimo iż reżim komunistyczny nie dopuścił na rynek krajowy wydawnictw Instytutu Literackiego z Paryża, których rozpowszechnianie zostało prawnie zakazane w 1950 roku.

Osobne plansze poświęcone zostały aresztowanym i skazanym za kontakty z Instytutem Literackim, represje wobec pisarzy, którzy nie dość, iż podpisali „List 34” czy sympatyzowali z jego sygnatariuszami, to współpracowali bądź kontaktowali się z paryską „Kulturą”. Komuniści wytoczyli wtedy swój aparat bezpieczeństwa m.in. przeciwko Melchiorowi Wańkowiczowi czy Stanisławowi Cat-Mackiewiczowi. Gdy po marcu 1968 roku przecięcie kontaktów paryskiej „Kultury” z krajem okazało się niemożliwe, reżim przystąpił do jednej z najpoważniejszych operacji o kryptonimie „Turysta” i „Pajęczyna”, dotyczącej tzw. sprawy taterników, zakończonej zarekwirowaniem 186 książek Instytutu Literackiego i 311 broszur na granicy polsko-czechosłowackiej, śledztwami i wyrokami w lutym i kwietniu 1970 r. (opr. jas)


 

  © 2005-2015 Wszelkie prawa zastrzeżone   statystyki www stat.pl